Middeleeuwen
De vroegste geschriften in het Servisch waren religieuze werken, omdat religieuze instellingen als eerste de waarde inzagen van het opschrijven van historische gebeurtenissen en beleid. De vroegste Servische religieuze documenten dateren uit de 10e eeuw, ze werden geschreven in kerken en kloosters. De Servische middeleeuwse literatuur is zeer rijk met verschillende genres, waarvan de žitije (vita), pohvala (lofrede) en službe (kerkdiensten) de populairste zijn. Het oudst bewaarde Servische document is het Evangelie van Miroslav, een rijk geïllustreerd boek. Het werd (over)geschreven ergens tussen 1186 en 1190 op basis van een nog ouder document. De taal in het Evangelie van Miroslav is een overgang tussen Oud-Kerkslavisch en Servisch. Enkele van de meest opmerkelijke Servische middeleeuwse auteurs zijn Sint Sava, Jefimija, Stefan Lazarević en Constantijn van Kostenets.
Epiek onder Ottomaanse heerschappij
Vijf eeuwen lang, van de 14e tot de 19e eeuw, werden het Servische grondgebied bezet door het Ottomaanse Rijk en in deze periode kwam de Servische epische poëzie tot bloei. Deze liederen werden mondeling doorgegeven van generatie op generatie en hielpen bij de ontwikkeling van het Servische nationale bewustzijn. De auteurs zijn onbekend en de liederen worden gezongen met het muziekinstrument gusle. De liederen zijn verdeeld in cycli, waarvan de cyclus van prins Marko misschien wel de beroemdste is, en volgen meestal nationale helden in hun veroveringen om het Servische volk te beschermen. In de 19e eeuw begon Vuk Karadžić met het verzamelen en publiceren van deze liederen, zodat ze voor de vergetelheid werden behoed. Auteurs als Herder, Jacob Grimm en Goethe bestudeerden en werden beïnvloed door deze Servische epische poëzie.
Barok
In de Vojvodina, het noordelijke deel van Servië, ontwikkelde de barok zich al in de 17e eeuw onder invloed van middeleeuwse tradities en Russische barok. Barok speelt een belangrijke rol in de Servische literatuur, omdat het een herstel markeert nadat het was onderbroken door de Ottomaanse invasie. Een van de meest opmerkelijke figuren uit die tijd was Gavril Stefanović Venclović. Niet alleen was hij een belangrijk schrijver, maar hij begon ook met een vroege hervorming van de taal, die later zal worden voortgezet door Dositej Obradović en voltooid door Vuk Stefanović Karadžić. In de periode van de barok en het classicisme ontwikkelden de poëzie, het drama en het theater zich en bracht een van de grootste toneelschrijvers van de Servische literatuur, Jovan Sterija Popović, voort.
 De Romantiek
De Servische Romantiek is cruciaal voor de Servische geschiedenis, niet alleen omdat Servië toen na lange tijd weer onafhankelijk werd, maar ook omdat toen de hervorming van de taal ten einde kwam en de moderne Servische taal ontstond. Het merendeel van de belangrijkste literaire werken uit die periode is geschreven in de nieuwe hervormde taal, en veel meesterwerken van de Servische literatuur zijn afkomstig van deze generatie schrijvers. De nationale trots is alomtegenwoordig tijdens de Romantiek en de poëzie, die de banden met het classicisme verbrak, bereikte haar hoogtepunt. De meest opvallende auteurs zijn Vuk Stefanović Karadžić, Petar Petrović Njegoš, Branko Radičević, Laza Kostić en Jovan Jovanović Zmaj.
Realisme
 Het realisme kwam wat laat in de Servische literatuur, maar bleef dominant gedurende de hele 19e eeuw. Deze periode wordt gekenmerkt door werken in proza zoals korte verhalen, dat het populairste genre was, en romans. Schrijvers van het realisme idealiseerden het leven van de gewone plattelandsbevolking, terwijl alles wat modern en nieuw was negatief werd beoordeeld. Ook dialecten en regionale manieren van spreken waren bijzonder interessant voor deze schrijvers, dus deze boeken dienen ook als een schatkamer met voorbeelden van lokaal en oud taalgebruik. Werken uit deze periode werden grotendeels beïnvloed door de Russische schrijver Nikolaj Gogol. Enkele van de meest geliefde Servische schrijvers van het realisme zijn Milovan Glišić, Laza Lazarević, Borisav Stanković en Branislav Nušić.
De 20 e eeuw
De 20e eeuw was de eeuw van de twee wereldoorlogen die niet alleen een blijvend stempel hebben gedrukt op de geschiedenis van de mensheid, maar waarschijnlijk op alle aspecten van het menselijk leven, inclusief de literatuur. Servische schrijvers uit de 20e eeuw werden sterk beïnvloed door de gebeurtenissen om hen heen en hebben enkele van de meest geliefde en bekende klassiekers uit de Servische literatuur geproduceerd, waaronder Ivo Andrić, die de Nobelprijs voor Literatuur kreeg voor zijn roman De Brug over de Drina. Andrić werd geboren in 1892 en hij maakte beide wereldoorlogen mee, maar zijn geschriften gingen vooral over het leven in zijn geboorteland Bosnië onder Ottomaanse heerschappij.
Andere grote namen uit de 20e eeuw zijn Petar Kočić, Jovan Dučić, Milan Rakić, Meša Selimovič, Miloš Crnjanski en vele anderen. In de 20e eeuw heeft de Servische literatuur voortreffelijke werken in proza en poëzie voortgebrach
Vandaag de dag
De Servische literatuur ontwikkelt zich steeds verder en de hedendaagse literatuur is zeer veelzijdig. Er zijn verschillende soorten boeken op de markt, van de werken van veelgeprezen moderne Servische auteurs als Goran Petrović en Svetislav Basara tot werken die worden aangemerkt als “populaire literatuur”. |
